Vanaf 1 september 2024: Antibiogram verplicht voor kritiek belangrijke antibiotica
19-08-2024
Vanaf 1 september 2024 is het verplicht om het gebruik (toedienen, afleveren of voorschrijven) van quinolonen en 3de en 4de generatie cefalosporines (kritiek belangrijke antibiotica) voor alle diersoorten te verantwoorden door middel van een antibiogram.
Deze verplichting voor het gebruik van kritiek belangrijke antibiotica bestond reeds bij voedselproducerende dieren en zal vanaf 1 september 2024 - met uitzondering van intra-mammaire preparaten (d.w.z. moleculen waaraan een rode AMCRA-kleurcode is toegekend)- voor alle dieren, inclusief gezelschapsdieren en paarden gelden (Gewijzigde Koninklijk Besluit van 21 juli 2016).
Dierenartsen zullen vanaf september alleen kritiek belangrijke antibiotica mogen voorschrijven, verschaffen of toedienen als met een antibioticagevoeligheidstest (antibiogram) werd aangetoond dat de aandoening wordt veroorzaakt door een bacteriestam die alleen gevoelig is aan het geteste kritieke antibioticum.
Erkende laboratoria
Dit antibiogram moet worden uitgevoerd door een laboratorium dat een algemene kwaliteitsnorm heeft behaald voor:
- het uitvoeren van testen (waaronder een interlaboratorium ringtest) of;
- voor de staalname voor bacteriologisch onderzoek en de isolatie van bacteriën of;
- voor het uitvoeren van gevoeligheidstesten voor antibiotica, waarvan minstens één test werd geaccrediteerd (door BELAC of een gelijkaardige instelling).
Medilab voldoet aan alle voorwaarden en beschikt over de correcte erkenning voor het uitvoeren van deze overgevoeligheidstesten.
Verantwoording van de keuze voor een kritiek belangrijk antibioticum
In de volgende gevallen moet de dierenarts de keuze voor kritiek belangrijke antibiotica schriftelijk motiveren. Deze motivering moet gebaseerd zijn op actuele wetenschappelijke gegevens over de antibioticaresistentie van de bacteriestam die vermoedelijk de infectie veroorzaakt, die aangeven dat alleen kritiek belangrijke antibiotica werkzaam zijn, wanneer:
- de bacteriestam niet kan worden geïsoleerd of;
- er geen antibiogram beschikbaar is voor de geïdentificeerde bacteriestam of;
- het onmogelijk is om stalen te nemen of;
- als het antibiogram alleen werkzame stoffen aantoont die farmacokinetisch of farmacodynamisch (PK/PD) niet geschikt zijn voor de behandeling.
Deze schriftelijke motivatie en alle onderzoeksresultaten die de behandeling verantwoorden, moeten minstens vijf jaar worden bijgehouden op het administratief adres van het geneesmiddelendepot en moeten kunnen worden voorgelegd bij inspectie.
Uitzonderlijke noodsituatie
In uitzonderlijke en zeer dringende gevallen kan een dierenarts, onder zijn/haar eigen verantwoordelijkheid, na een klinisch onderzoek, een kritisch belangrijk antibioticum aan een dier toedienen wanneer dit naar zijn/haar mening de enige behandeling is die het leven van het dier kan redden of onherstelbare schade kan voorkomen.” Het is echter altijd nodig om een antibioticagevoeligheidstest uit te voeren en, zodra de resultaten beschikbaar zijn, de behandeling zo nodig aan te passen. In afwachting van de resultaten kan alleen de dierenarts antibiotica toedienen, en alleen aan het dier in kwestie.
Beslissingsboom voor AB bij dieren
Bron: